Mensen denken dat katten altijd op hun pootjes terechtkomen. En inderdaad, een kat heeft een natuurlijke gave zichzelf zodanig te draaien tijdens een val, dat hij de poten weer onder het lichaam krijgt, en zo de schok van de landing opvangt. Dit wordt de ‘aerial righting reflex’ genoemd (Bradshaw 1992, Robinson 1991, Houpt 2005). De val moet echter wel van voldoende hoogte zijn om de kat de tijd te geven om te draaien, maar niet van zo hoog dat het ernstig letsel veroorzaakt. Ook oudere of minder lenige katten kunnen zichzelf niet snel genoeg draaien. Bij een val van grote hoogte kan de kaak van de kat hard de grond raken, of kunnen er andere ernstige verwondingen optreden. Het aantal van dit soort verwondingen door een val van grote hoogte nam volgens ICatCare de afgelopen jaren toe.
Mogelijke oorzaken van de toename van vallende katten
Vanwege de verstedelijking worden katten relatief steeds vaker in flats en hoge gebouwen gehouden. In veel gevallen kunnen ze niet naar buiten. Als je goed je best doet en de omgeving van de kat zodanig verrijkt dat hij natuurlijk gedrag kan vertonen zoals jagen en klimmen, dan kan deze binnen best gelukkig zijn. Maar staan er ramen open of heeft de kat toegang tot een balkon, dan kan een kat moeilijk zijn nieuwsgierigheid bedwingen en zal deze nieuwe wereld willen onderzoeken. Onderzoeken laten zien dat de meerderheid van door een val gewonde katten bestaat uit jonge katten, vaak jonger dan 1 jaar. Waarschijnlijk is deze groep het grootst door hun speelse, nieuwsgierige aard en hun onervarenheid. Eigenaren vertellen regelmatig dat hun kat of kitten met een andere kat speelde, uit het raam klom, boven op de rand van het balkon sprong, of een vogel of vlinder achterna zat, toen hij viel.
Welke verwondingen lopen katten op door het vallen?
Hoe groter de hoogte waarvan de kat valt, des te zwaarder de verwondingen, dat is logisch. De verwondingen bestaan onder meer uit botbreuken van ledematen, gewrichten, maar ook aan het kopje zoals de kaak. Daarnaast ook gescheurde gewrichtsbanden en interne verwondingen, zoals blaas- of longtrauma. Dit laatste is van buitenaf moeilijk te zien, maar is wel zeer ernstig en vraagt om een spoedbehandeling. Daarom is het belangrijk dat katten die van hoog gevallen zijn altijd door een dierenarts worden gecontroleerd.
Hoe kun je voorkomen dat je kat valt?
Het hoogbouwsyndroom is natuurlijk volledig te vermijden door te voorkomen dat een kat toegang krijgt tot plaatsen waar hij af kan vallen. Maar al te gemakkelijk blijft er op een warme dag een raampje of een balkondeur openstaan, waar het risico naar beneden te vallen vaak het grootst is.
Tips om valpartijen te voorkomen:
- Verplaats meubels vanwaar een kat hooggeplaatste ramen kan bereiken.
- Beveilig de ramen die je open wilt zetten met beschermhekjes voor kantelramen of begrenzers die zorgen dat een raam maar gedeeltelijk open kan. Maar bedenk wel dat katten, en met name kittens, zich door hele kleine openingen kunnen wurmen, of er in klem komen te zitten.
- Gebruik een hor om geopende ramen ontoegankelijk te maken. Er is daarvoor speciaal horrengaas dat sterk genoeg is om katten te weerstaan zodat ze veilig binnen blijven.
- Een balkon geeft een binnenkat extra waardevolle ruimte, maar stimuleert ook zijn zintuigenEen kat heeft vijf zintuigen: horen, ruiken, zien, proeven en voelen. en gaat verveling tegen. Maar natuurlijk moet deze wel volledig katveilig zijn. Beveilig je balkon met kattennet of gaas, maar pas op dat er geen kleine openingen overblijven waar je kat zich doorheen kan wringen.
Vallen van een hoogte kan voor katten zeer ernstig of zelfs fataal zijn. Het is echter te voorkomen door verstandige maatregelen te nemen, zodat zowel mensen als huisdieren kunnen genieten van de frisse lucht. Woon je met je kat(ten) in een appartement of flat? Zorg dan dat de omgeving van je kat voldoende stimulatie en speelmogelijkheden biedt, om het niet naar buiten kunnen te compenseren voor de kat.
Leida Timmer, gedragstherapeut
Bronartikel
Dit artikel is met toestemming van International Cat Care vertaald. Klik hier voor het originele artikel (Engels).