Kun je niets laten staan of het wordt door je kat opgegeten of gejat? Zeurt jouw kat continu om eten? Als katteneigenaar kun je hier behoorlijk wanhopig van worden. Om gedrag bij je kat effectief te veranderen kijk je eerst naar de oorzaak van het gedrag. Waarom vertoont je kat dit gedrag en wat levert het de kat op? Daarna pak je oorzaak aan en zul je zien dat het gedrag van de kat automatisch mee verandert.
Waarom zeuren katten om eten?
Dat katten zeuren om eten kan verschillende oorzaken hebben van honger tot aangeleerd gedrag. Vaak spelen er meerdere oorzaken tegelijkertijd.
De kat is ziek
Bij bepaalde medische aandoeningen, zoals een te snel werkende schildklier, kan het hongergevoel van de kat toenemen. De hoeveelheid voer die voorheen voldoende was, is dat nu niet meer. Vaak zie je dan ook andere gedragsveranderingen bij de kat.
Te weinig maaltijden
Veel katten krijgen hun eten verdeeld over twee porties op een dag, een portie ’s ochtends en een portie ’s avonds. Katten hebben echter een kleine maag en moeten vaak kleine maaltijden eten om voldoende energie te krijgen. Dit betekent dat ze een aantal uren na het eten alweer trek kunnen krijgen en op zoek gaan naar eten.
Voer dat niet voldoende vult
De ene kat heeft meer en sneller trek dan de ander. Hier spelen verschillende factoren een rol. Net als bij mensen weten we inmiddels dat er veel meer zaken een rol spelen bij overeten dan alleen zelfbeheersing en stoppen als je genoeg gegeten hebt. Een kat die al veel trek heeft en vervolgens op een dieet gezet wordt met dezelfde brokjes waar hij voorheen te veel van at zal beslist gaan zeuren om eten.
Voorkeur voor ander eten
Als jij of je bezoek iets eet dat de kat lekker vindt, dan komt de kat als solitaire overlever om de hoek kijken. Iets dat je graag wilt hebben proberen te bemachtigen is heel belangrijk als je succesvol wilt zijn in overleven. En de kat is daarvan van nature op zichzelf aangewezen. Het is dan ook heel normaal kattengedrag als je kat pogingen doet om je slagroom of je kipfiletje te bemachtigen, zelfs als er nog eten in zijn voerbak zit.
De kat is nog jong en impulsief
Jonge katten hebben, net als jonge mensen, minder impulscontrole. De hersenen zijn nog niet volledig ontwikkeld. Dit zijn ze pas als de kat tussen de twee en vier jaar is. Het is daarom normaal dat jonge katten hun impulsen nog meer volgen dan een sociaal volwassen kat. Een kitten kan dan ook enorm fanatiek en vastberaden zijn in het proberen voedsel te bemachtigen.
Aangeleerd gedrag
Binnen een mum van tijd heeft je kat geleerd dat jij degene bent die hem van voedsel voorziet. Wat is in vrijwel ieder huishouden de vaste routine rondom voeren van de kat? Je staat op, loopt naar de keuken, trekt de la of koelkast met het voer open, doet het voer in een bakje (misschien ook nog wel eerst in de magnetron) en geeft het voer aan de kat. Alle stappen die voorafgaan aan het krijgen van voer, worden al snel voor de kat in verband gebracht met het krijgen van voer. Daardoor kan de kat iedere keer dat je opstaat of naar de keuken loopt of de koelkast opent verwachten dat je hem gaat voeren. Het gevolg: een veel miauwende, maar ook regelmatig gefrustreerde kat.
Zo zorg je dat je kat minder geobsedeerd raakt door eten
Er zijn een aantal dingen die je kunt doen om obsessief gedrag rond eten en zeuren om eten door je kat te verminderen.
Sluit medische oorzaken uit
Maak een afspraak met je dierenarts om mogelijke medische oorzaken van het gedrag te laten uitsluiten of behandelen.
Onbeperkt voeren
Als de kat er niet te dik van wordt kun je ervoor onbeperkt te voeren. Zet het voer dan wel op een plek zover mogelijk verwijderd van de plekken waar je kat zich het meest bevindt, bijvoorbeeld op zolder of in een bijkeuken. De kat zal dan alleen gaan eten als hij ook echt trek heeft en minder snel uit verveling of gewoonte.
Vaker kleine maaltijden
Als je kat te dik wordt van onbeperkt voeren, kies dan voor vaker op een dag kleine maaltijden. Zo kom je meer tegemoet aan het natuurlijke eetpatroon.
Voer dat meer vult
Kies voor een voer dat meer vult. Stap bijvoorbeeld over op een voer voor katten op dieet, zodat de kat toch een voldaan gevoel heeft. Ook het overstappen op een goed eiwitrijk blikvoer of vers voer in plaats van brokken kan zorgen voor een meer verzadigd gevoel.
Voorkom ongewenst gedrag
Als je weet dat je kat gek is op slagroom of andere ‘mensen eten’ voorkom dat de kat het kan bemachtigen. Zet de kat rustig terug op de grond als hij op tafel of op het aanrecht springt. Als jij het blijft proberen, zet hem even de kamer uit tot het eten op is. Realiseer je dat het voor je kat heel normaal gedrag is en maak je er verder niet te druk om. Zeker als het een jonge kat is, is het een kwestie van rustig volhouden en voorkomen dat de kat succes heeft.
Verbreek de koppeling voedsel-mens
Zorg dat de kat allerlei acties van jou niet meer aan het krijgen van eten koppelt, bijvoorbeeld door:
- Brokjes en voerbakjes te bewaren op een plek waar je verder bijna nooit komt, zoals een logeerkamer.
- De kat(ten) even uit de kamer/keuken te zetten en de deur te sluiten voor je het eten klaarmaakt en neerzet.
- Een voerautomaat te gebruiken, die je van tevoren vult en die pas na enige tijd opengaat.
Waarom straffen niet helpt
Corrigeren
De verleiding kan groot zijn om de kat te straffen als deze om eten zeurt, bijvoorbeeld met de plantenspuit.
Er kunnen dan een aantal dingen gebeuren, zoals:
- De kat wordt banger voor je en vertrouwt je niet meer
- De kat raakt gefrustreerd en gaat zich op jou of andere mensen of dieren afreageren
- Zodra je je hielen licht steelt de kat alsnog je eten van je bord, want hij heeft alleen geleerd uit de buurt te blijven als jij bij het eten aanwezig bent.
Negeren
Ook negeren van het miauwen kan allerlei vervelende bij effecten hebben. Als je de kat negeert zal de frustratie bij de kat oplopen. Dit kan onder andere leiden tot agressie naar jou of naar andere dieren of mensen in huis.
Straffen is funest voor de relatie met je kat
Zowel bij straffen als negeren leert de kat niet wat je wel van hem wilt en komt het jullie relatie beslist niet ten goede.
Begrip voor de kat
Heb jij een kat die zeurt om eten? Ga dan voor een aanpak die gebaseerd is op begrip voor en van normaal kattengedrag. Als je je kat begrijpt, rekening houdt met zijn behoeftes en oorzaken van vervelend gedrag aanpakt, dan zal de relatie met je kat alleen maar beter worden.
Geschreven door: Maggie Ruitenberg, Feline Behavior & Welfare Consultant