Ontwormen van je kat is belangrijk om je kat én je gezin te beschermen tegen inwendige parasieten (endoparasietenEen endoparasiet is een inwendige parasiet die in het lichaam van een ander levend wezen leeft, zoal...) zoals spoelwormen en lintwormen. Op deze pagina lees je wanneer ontwormen nodig is, wanneer ontlastingsonderzoek een goed alternatief kan zijn, wat de belangrijkste symptomen zijn en welke hygiënemaatregelen helpen om besmetting te voorkomen.
Belangrijkste endoparasieten bij de kat
In Nederland kan de kat met verschillende wormen besmet worden. De belangrijkste zijn de spoelwormen en de lintwormen. Het risico op het krijgen van één van deze endoparasieten is verschillend per kat. Een spoelwormbesmetting gebeurt vooral via moedermelk (bij kittens), het vangen van prooidieren (muizen, vogels), rauw vlees of via in de grond aanwezige wormeieren. Lintwormen worden meestal overgedragen via vlooien of luizen.
Het werkelijke risico op besmetting met wormen verschilt per kat en leefomstandigheden.
Symptomen van wormbesmetting
De meeste besmettingen met wormen verlopen zonder zichtbare klachten. Om symptomen te zien moet er al sprake zijn van een zwaardere infectie. Symptomen die je dan kunt zien:
- Vermageren
- Darmklachten; in ernstige gevallen zelfs (dreigende) obstructie
- Bij kittens: een ‘wormbuikje’; soms longklachten door migrerende larven
Kittens kunnen bij een zware wormbesmetting een zogenaamd wormbuikje hebben, waarbij de buik bol staat.
Risico’s voor mens en kat
Ook zonder symptomen kan een besmette kat besmettelijk zijn voor andere katten en voor mensen. Mensen met verminderde weerstand (jonge kinderen, ouderen, zwangeren, chronisch zieken) lopen extra risico op complicatiesEen onverwacht probleem dat kan optreden tijdens of na een ziekte of behandeling.. Goede hygiëne en tijdige behandeling zijn daarom essentieel.
Behandeling & preventie: ontwormen of ontlastingsonderzoek?
Je kunt periodiek ontwormen of ontlastingsonderzoek laten doen (en alleen behandelen bij een positieve uitslag). De keuze is afhankelijk van risico en praktische haalbaarheid:
- Ontlastingsonderzoek: zinvol bij lage tot gemiddelde risico’s; geeft gericht behandelen en helpt onnodig middelengebruik te voorkomen.
- PreventiefVoorkomen dat er problemen ontstaan door van tevoren in te grijpen. ontwormen: praktisch bij hogere risico’s (bv. veel jagende buitenkatten, huishoudens met jonge kinderen) of wanneer diagnostiek niet haalbaar is.
Hoe vaak ontwormen of testen?
Frequentie is maatwerk en hangt af van jachtgedrag, buitenkomen van de kat, aanwezigheid van kinderen, vlooien, wel of niet pensionbezoek en samenleven met honden/katten. Als grove leidraad:
- Laag risico (strikte binnenkat, geen vlooien, geen pension, geen honden): 2× per jaar ontlastingsonderzoek óf ontwormen.
- Gemiddeld risico (af en toe buiten, kleine kinderen in huis, incidenteel vlooien): 4× per jaar ontlastingsonderzoek/ontwormen.
- Hoog risico (regelmatig prooien vangen, veel buiten, jonge kinderen, pension): maandelijks/2-maandelijks testen of behandelen in overleg met je dierenarts.
Algemene aanbeveling: laat je kat minimaal vier keer per jaar onderzoeken op wormen met ontlastingsonderzoek of ontworm preventief volgens risicoprofiel. Raadpleeg bij twijfel je dierenarts.
Praktische hygiëne tips
- Was handen vóór eten en na contact met katten of kattenbak
- Schep dagelijks de kattenbak en verwijder ontlasting uit de tuin
- Voorkom het vangen van prooien
- Voorkom vlooien: een goede vlooienbestrijding helpt ook tegen lintwormbesmetting
- Dek zandbakken af; draag tuinhandschoenen bij tuinwerk
Veelgestelde vragen
Moet ik kittens automatisch ontwormen?
Kittens hebben een hoger risico op spoelwormen (o.a. via moedermelk). Bespreek een kittenschema met je dierenarts; combineer zo nodig met ontlastingsonderzoek.
Mijn kat is een binnenkat. Is ontwormen nog nodig?
Ja, ook binnenkatten kunnen besmet raken (via vlooien of via meegebrachte wormeieren). Kies bij een laag risicoprofiel liever voor periodiek ontlastingsonderzoek; zo behandel je gericht.
Wat als mijn kat lintworm heeft gehad?
Controleer én behandel ook vlooien; lintwormen worden vaak via vlooien overgedragen. Overleg over herhaaltermijnen met je dierenarts.
Misschien vind je dit ook interessant?
Gratis cursus: Naar de dierenarts? Geen stress!
In deze cursus leer je alles over het met zo min mogelijk stress bezoeken van de dierenarts. En het mooie is, het is helemaal gratis! Zo hopen we dat ook jij straks kunt zeggen: Naar de dierenarts? Geen stress!
Meer lezen?
Artikel: Zoönosen bij katten: Hoe je toxoplasmose en andere overdraagbare ziekten kunt voorkomen
Het doel van het artikel zoönosenZiekte(n) die van dieren op mensen kunnen overgaan. bij katten is je bewust te maken wat zoönosen bij katten zijn, hoe ze worden overgedragen en vooral hoe je jezelf en je kat kunt beschermen. Met de juiste kennis en eenvoudige preventieveVoorkomen dat er problemen ontstaan door van tevoren in te grijpen. maatregelen kunnen jij en je kat gezond samenleven, terwijl je volop geniet van de voordelen van hun gezelschap. Zo creëer je niet alleen een veilige omgeving, maar ook een basis voor een gezond en gelukkig samenzijn. Duik dieper in dit onderwerp.
Artikel: Vlooien bij de kat
De meest voorkomende vlo op katten en honden is de kattenvlo (Ctenocephalides felis). Soms worden konijnen-, egel- en andere vlooien aangetroffen op katten, maar deze komen veel minder vaak voor. Alles over vlooien en vlooienbestrijding vind je in dit artikel.