Krabt je kat voortdurend aan het meubilair? Hangt het behang inmiddels in flarden langs de muren? Of wil je juist voorkomen dat je zojuist gearriveerde kat je meubilair vernielt? Misschien heeft je kat al een prachtige krabpaal, maar kijkt hij er niet naar om? Gelukkig is er veel te doen tegen het krabben aan de meubels of aan het behang als je maar rekening houdt met het natuurlijke gedrag van katten.
Krabben is natuurlijk gedrag
Afleren van krabben aan meubels lukt alleen als er voldoende goede alternatieven zijn om aan te krabben. Krabben aan voorwerpen is namelijk natuurlijk gedrag voor de kat en om die reden niet af te leren. Gelukkig is het wel goed om te buigen naar krabben aan een geschikte krabpaal, mits je rekening houdt met de redenen voor jouw kat om op bepaalde momenten aan de meubels te krabben en een goed alternatief biedt.
Waarom krabben katten aan voorwerpen?
Nagels scherpen
Het voornaamste doel van het krabben aan voorwerpen is het onderhoud van de nagels (Bradshaw, 2012). De oude nagelhoesjes worden zo verwijderd en de nagels worden weer vlijmscherp. Die scherpe nagels zijn een belangrijk wapen van de kat om zich te verdedigen, noodzakelijk om goed te kunnen klimmen en ook bij de prooivangst spelen ze een belangrijke rol. Om de nagels goed te kunnen scherpen is het belangrijk dat de krabpaal stevig genoeg is, want een kat zet veel kracht bij het krabben
Markeren door te krabben
Nagels onderhouden is niet de enige reden om aan voorwerpen te krabben. Een andere belangrijke motivatie voor het krabben is het markeren van voorwerpen met de geurklieren in de voetzooltjes. Al krabbend zetten ze geur af op plekken die voor hen belangrijk zijn. De eigen geur maakt dat de kat zich veilig en zeker voelt, maar is ook een communicatiemiddel naar andere katten.
Onderzoek naar markeren met geur door huiskatten laat zien dat bomen op looproutes meer gebruikt worden om aan te krabben, dan de bomen aan de randen van het gebied waar katten zich ophouden (Feldman, 1994). Observaties bij verwilderde katten tonen ook aan dat deze vaker krabben in de aanwezigheid van soortgenoten, dan wanneer ze alleen zijn (Turner, 1988). De duidelijke visuele markeringen die ze achterlaten door telkens opnieuw op dezelfde plaats te krabben hebben dus mogelijk ook een functie in de communicatie met andere katten.
Om ook binnenshuis op die manier te kunnen communiceren en zichzelf te kunnen omringen met de eigen geur is het noodzakelijk dat er verspreid over de looproutes door het huis goede krabmogelijkheden zijn.
Even lekker uitstrekken
Katten vinden het ook heerlijk te krabben tijdens het rekken en strekken. Dat zal je kat bijvoorbeeld doen, nadat hij geslapen heeft. Daarom is het belangrijk dat er een geschikte krab mogelijkheid in de buurt van iedere slaapplaats is.
Uitlaatklep bij spanning
Tot slot zie je vaak dat een kat die opgewonden of gestrest is meer en heviger aan voorwerpen gaat krabben. Het kan dus ook een uitlaatklep voor spanning of frustratie zijn. Je ziet dit bijvoorbeeld als de kat van buiten naar binnen komt, net een conflict heeft gehad of de ‘dolle vijf minuten’ heeft.
Gaat je kat naar buiten? Zorg dan ook zeker voor een krabpaal of andere krab mogelijkheid meteen na binnenkomst. Dit is hét moment waarop veel katten even flink willen krabben aan iets. Een deel van de katten vindt het ook prima als dat geen krabpaal is, maar bijvoorbeeld een stevige kokosmat die bij de deur ligt.
Tips om krabben aan meubilair te voorkomen
- Sommige katten krabben liever horizontaal, andere verticaal, alhoewel katten, als ze de keuze hebben tussen die twee wel een sterkere voorkeur voor de verticale krabpaal hebben (Zhang, 2020). Echter iedere kat is anders, daarom is het het best de kat van beide mogelijkheden te voorzien en zelf te laten kiezen.
- Zorg voor een krabpaal, die hoog genoeg is, zodat de kat zich helemaal kan uitrekken. Een volwassen kat krabt als hij een verticaal oppervlak gebruikt al snel op een hoogte van ca. 80 cm.
- De krabpaal moet stevig zijn en stabiel staan. Een kat kan behoorlijk kracht zetten tijdens het krabben. Gaat de krabpaal of plank dan wiebelen of verschuiven, dan maakt dat de krabpaal onaantrekkelijk voor de kat.
- Zoek uit welk materiaal je kat het fijnst vindt om aan te krabben. Geef je kat de keus: Sommige katten houden van sisaltouw, andere weer van hout of van karton. En dan zijn er ook nog de katten, die met materiaal graag afwisselen, de ene keer de krabton van sisal en de andere keer de kartonnen krabplank. Door verschillende materialen aan te bieden, weet je zeker dat er altijd een krabmateriaal is dat past bij de behoefte van je kat op dat moment.
- Zorg voor meerdere krabmogelijkheden op verschillende plaatsen in huis.
- Verstop de krabpaal niet in een hoek van je kamer of op zolder. Katten krabben graag op plekken langs hun looproutes, na het slapen als ze zich uitrekken, als ze je begroeten en als ze opgewonden of gespannen zijn. Op die momenten moet er een geschikte krabpaal in de buurt zijn om zich op uit te leven.
- Maak de krabpaal extra aantrekkelijk met wat kattenkruid of struikkamperfoelie. Van beide is aangetoond dat deze geuren het krabben aan een krabpaal bevorderen (Zhang, 2020). Je kunt ook een speeltje omhoog bewegen langs de paal of iets lekkers op de verschillende plateaus van de paal leggen om de kat te lokken.
Alle adviezen opgevolgd en het helpt niet?
Vaak ontstaat het krabben aan de meubels, doordat er geen geschikte krabpaal aanwezig is of doordat de paal ergens verstopt in een hoekje staat. In een onderzoek waarin katten de keuze hadden tussen vier identieke krabpalen op een rij: een bedekt met karton, een met meubelstof, een met tapijt en een met touw, bleken de katten meer te krabben aan het karton en het touw, dan aan de meubelstof of het tapijt (Zhang, 2020)! Zorg dus allereerst dat er voldoende krabmogelijkheden in huis zijn, die voldoen aan de eerder genoemde voorwaarden.
Als je voldoende, geschikte krabmogelijkheden op de juiste plekken hebt geplaatst, maar je kat blijft toch aan de meubels krabben, dan komt dat wellicht hierdoor:
- De kat krabde al aan het meubilair voor de krabpaal er was. De kat heeft daardoor zijn geur afgezet met de geurklieren in de voetzolen en zal dan naar deze plek terugkeren.
- De kat krabt aan het meubilair om aandacht te krijgen van jou of iemand anders in huis. De aandacht (ook foei roepen is aandacht!) is dan de beloning, die het gedrag in stand houdt.
- De krabpaal staat toch nog steeds op een minder aantrekkelijke plek dan het voorwerp waar de kat nu aan krabt.
- De krabpaal is niet prettig om aan te krabben, doordat hij van een te hard materiaal is, wankel is of een te kort stuk om aan te krabben heeft. Een goede krabpaal heeft de mogelijkheid uitgestrekt te krabben!
- De kat heeft negatieve associaties met de krabpaal gekregen, omdat je geprobeerd hebt hem het gebruik aan te leren, door hem er naar toe te brengen en met de pootjes over het krabgedeelte te bewegen. De meeste katten vinden dit onprettig en kunnen daardoor juist een afkeer van de krabpaal krijgen.
Oplossingen
De kat keert terug om zijn geurspoor te vernieuwen
Maak de krabplaats goed schoon met een middel dat eiwitten en vetten oplost en spoel na met schoon water. De plek moet geurloos worden. Dek de krabplaats vervolgens af met iets dat de kat niet prettig vindt, zoals dik plastic, aluminiumfolie of dubbelzijdige tape. Zet een krabpaal naast of voor de plaats waar de kat krabde. Als de kat de krabpaal eenmaal goed gebruikt kun je de afdekking verwijderen. Vaak is het wel noodzakelijk de krabpaal in de buurt van de oude ongewenste krabplaats te laten staan.
De kat krabt, omdat hij dan aandacht krijgt
Ook bij krabben om aandacht is het verstandig de krabplek af te dekken of te blokkeren en een alternatief te bieden. Geef daarnaast je kat juist aandacht als hij de krabpaal of -plank gebruikt, zodat hij geen nieuwe ‘aandachtplek’ gaat zoeken om aan te krabben.
De plek van de krabpaal is niet aantrekkelijk genoeg
De beste plek voor een krabpaal is vaak een plek waarbij je kat letterlijk bijna tegen de krabpaal aanloopt vóórdat hij je meubels bereikt. Breng de looproutes in kaart en zorg dat er in ieder geval een krab mogelijkheid voor de kat is op de route naar een ongewenste krabplek.
De krabpaal is niet prettig om aan te krabben
Zorg voor stevige krabmogelijkheden, op de juiste hoogte en van het juiste materiaal. Er is zoveel keus tegenwoordig. Het hoeven niet allemaal krabmeubels van twee meter hoog te zijn die je plaatst. Ook een lager krabmeubel of object van karton kan wonderen verrichten, als het maar stevig genoeg is en op de juiste plaats staat.
Negatieve associaties met de krabpaal
Krabben aan een krabpaal is op zichzelf al belonend gedrag voor de kat. Dit hoef je een kat niet te leren. Je kunt de kat wel lokken naar de krabpaal met alles wat de kat maar leuk of lekker vindt: kattensnoepjes, een speeltje, een aantrekkelijk geurtje, maar… dwing de kat nooit.
Heeft je kat al negatieve associaties met de krabpaal? Verplaats de krabpaal dan naar een andere plek, bij voorkeur een plek waar je kat nu al vaak en graag krabt. Leg speeltjes en kattensnoepjes op de krabpaal en maak gebruik van geuren om de krabpaal aantrekkelijk te maken. Laat de kat vervolgens zelf bepalen wanneer hij eraan krabt. Doet hij dit nog steeds niet? Dan is het mogelijk gewoon geen fijne krabpaal in de ogen van je kat.
Extra hulp nodig?
De kans is groot dat je kat met deze tips het meubilair met rust laat en netjes de krabpalen in huis gebruikt. Iedere situatie is echter wel uniek en algemene adviezen zijn niet altijd toereikend. Blijft je kat aan de meubels of aan het behang krabben of vertoont je kat ander probleemgedrag dan kunnen daar allerlei redenen voor zijn. Wacht niet te lang met hulp zoeken, want het gedrag wordt steeds moeilijker te doorbreken. Een gediplomeerd kattengedragstherapeut kan je helpen de oorzaak te vinden en een gerichte oplossing bieden met een adviserend telefoongesprek of een consult aan huis.
Maggie Ruitenberg, kattengedragsdeskundige
Referenties
- Bradshaw, J.W.S., Casey, R.A., Brown, S.L. (2012). The Behaviour of the Domestic Cat, 2nd edition, CABI 107-108
- Delgado, M. (2020), Scratching posts. What your cat wants blog 11-08-2020
- Feldman, H. (1994). Methods of scent marking in the domestic cat. Canadian `journal of Zoology 72, 1093-1099
- Turner, D.C. (1988). Cat behaviour and the human/cat relationship. Swiss Archive for Veterinary Medicine 113, 63-70
- Zhang, L., & McGlone, J. J. (2020). Scratcher preferences of adult in-home cats and effects of olfactory supplements on cat scratching. Applied Animal Behaviour Science, 104997