In de wereld van kattenvoer is taurine een term die vaak genoemd wordt. Het speelt een cruciale rol bij verschillende aspecten van de fysiologie van katten, variërend van het behoud van een scherp gezichtsvermogen tot het ondersteunen van een gezonde hartfunctie [1]. Sinds de ontdekking van taurine en de ernstige gezondheidsproblemen die voortkomen uit een tekort ervan, hebben onderzoekers en dierenartsen hun aandacht hierop gericht. In dit artikel een overzicht van de rol van taurine bij katten, de bronnen ervan in hun dieet en de gevolgen van een taurine tekort.

 

Wat is taurine?

 

Taurine is een zwavelhoudend organisch zuur, in de literatuur vaak aangeduid als een aminozuur dat van vitaal belang is voor de gezondheid van katten vanwege hun unieke fysiologische behoeften. Uit onderzoek werd bekend dat een tekort aan taurine mogelijk zou kunnen leiden tot blindheid bij katten. Deze ontdekking leidde tot verder begrip van de vitale rol die dit aminozuur speelt bij katten en tot verder onderzoek naar de fysiologische mechanismen waarbij het betrokken is [2]. Pas in de jaren tachtig werd echt bekend dat een tekort aan taurine bij katten ernstige gezondheidsproblemen veroorzaakt, waaronder blindheid en hartaandoeningen. Hoewel taurine van nature voorkomt in dierlijke eiwitbronnen, bleek uit onderzoek dat katten niet in staat zijn om voldoende taurine te synthetiseren uit andere aminozuren, waardoor het een essentieel onderdeel van hun dieet werd [3].

Tekort aan taurine veroorzaakt bij katten ernstige gezondheidsproblemen, waaronder blindheid en hartaandoeningen.

 

De rol van taurine bij katten

 

Taurine heeft een breed scala aan essentiële functies in het lichaam van de kat. Het is belangrijk voor de ogen, het hart, de hersenen en de reproductieve gezondheid van een kat.

 

Het gezichtsvermogen

 

Taurine is van vitaal belang voor het gezichtsvermogen van katten vanwege zijn rol in de retina, het lichtgevoelige weefsel aan de achterkant van het oog. De staafjes en kegeltjes in de retina zijn afhankelijk van dit aminozuur voor hun normale functioneren [4]. Deze processen zijn essentieel voor het behoud van een gezonde visuele functie bij katten. Wanneer katten niet voldoende taurine binnenkrijgen via hun dieet, kunnen de cellen in de retina beschadigd raken. Dit resulteert in een progressief verlies van het gezichtsvermogen met uiteindelijk blindheid, ook wel feline taurine retinopathie genoemd [2, 5, 6]. Dit onderstreept het belang van een adequate taurine-inname voor het behoud van een gezond gezichtsvermogen.

 

Cardiovasculaire functie

 

Taurine is essentieel voor een gezond hart bij katten. Het speelt een rol bij het handhaven van een normale hartfunctie en het reguleren van het hartritme. Een gebrek aan taurine kan leiden tot verstoringen in het hartritme, wat kan resulteren in hartritmestoornissen en gerelateerde gezondheidsproblemen [7, 8], evenals ernstige cardiovasculaire aandoeningen, waaronder dilaterende cardiomyopathie (DCM). Deze aandoening wordt gekenmerkt door een verwijding van de hartkamers en een afname van de contractiliteit van de hartspier, wat leidt tot een verminderde pompfunctie van het hart. Onderzoek heeft aangetoond dat taurine-deficiëntie een belangrijke risicofactor is voor de ontwikkeling van DCM bij katten [9, 10]. De aandoening DCM is reversibel met goede suppletie van taurine [9].

 

Neurologische ontwikkeling

 

Taurine speelt een fundamentele rol bij de neurologische ontwikkeling, met name tijdens de vroege levensfasen. Het is van vitaal belang voor verschillende aspecten van het zenuwstelsel, waaronder de ontwikkeling en functie van de hersenen, de regulatie van neurotransmitters en de bescherming tegen neurologische schade [11, 12]. Een tekort aan taurine bij kittens kan ernstige neurologische stoornissen veroorzaken en de normale ontwikkeling van het zenuwstelsel verstoren. Onderzoek heeft aangetoond dat taurine-deficiëntie kan leiden tot groeiachterstand, vertraagde motorische ontwikkeling en verstoorde cognitieve functie bij kittens. Bovendien kan een tekort neurologische schade veroorzaken, waaronder axonale degeneratie en neuronale apoptose, wat kan resulteren in blijvende neurologische gebreken [13, 14].

 

Reproductieve systeem

 

Naast de effecten op de gezondheid van de ogen, het hart en het zenuwstelsel, speelt taurine ook een belangrijke rol in de voortplanting van katten. Onderzoek suggereert dat het een impact kan hebben op verschillende aspecten van de voortplantingsgezondheid van zowel mannelijke als vrouwelijke katten [15].

taurine structuurformule artikel taurine tekort

De structuurformule van taurine. Bron: Yikrazuul, Wikimedia

 

Bronnen van taurine in het dieet van katten

 

Katten missen de enzymatische werking om taurine zelf te produceren en moeten dit daarom via hun dieet binnenkrijgen [3]. Taurine wordt voornamelijk aangetroffen in rauwe dierlijke eiwitbronnen, zoals vlees, vis en gevogelte. Deze voedingsmiddelen zijn essentieel voor het leveren van voldoende taurine aan katten, dit is ook beschreven in het artikel ‘Waarom een kat geen vegetariër kan zijn.‘ Taurine tekorten kunnen ontstaan bij zelf-samengestelde maaltijden voor katten, een vegetarisch of veganistisch dieet of het voeren van hondenvoer aan de kat [16].

 

Richtlijnen AAFCO voor taurine in voeding

 

Commercieel kattenvoer wordt vaak verrijkt met taurine om ervoor te zorgen dat katten de benodigde hoeveelheden binnenkrijgen. De aanbevolen dagelijkse dosis varieert. Afhankelijk van de leeftijd en het activiteitenniveau van de kat, maar over het algemeen wordt door de Association of American Feed Control Officials (AAFCO) een dosis van minimaal 0,1% taurine in droogvoer en 0,2% in natvoer aanbevolen [17, 18]. Het is echter belangrijk op te merken dat deze cijfers slechts richtlijnen zijn en dat individuele behoeften kunnen variëren. Raadpleeg daarom altijd een dierenarts of een gespecialiseerde dierenvoedingsdeskundige, voor specifieke voedingsadviezen voor je kat.

 

Conclusie

 

Taurine is een onmisbaar aminozuur voor katten, met essentiële functies in verschillende lichaamssystemen. Een uitgebalanceerd dieet dat voldoende taurine bevat, is van cruciaal belang voor het behoud van de gezondheid en het welzijn van katten.

 

Artikel geschreven door:

 

Linda Sommers, arts en kattengedragstherapeut i.o.

 

Misschien vind je dit ook interessant?

 

aanbevolen educatief webinar over kattenWebinar: Katten en voeding. Wat is het beste voor de kat?

Breng je kennis over zowel de biologische als gedragsmatige aspecten van kattenvoeding helemaal up-to-date door het volgen van onze webinars over katten en voeding.

Schrijf je nu in voor het webinar!

aanbevolen informatieve artikelen over kattenArtikel: Waarom een kat geen vegetariër kan zijn
Een wetenschappelijke onderbouwing, waarom katten echte vleeseters zijn een een passend dieet belangrijk is voor hun gezondheid en welzijn.

 

aanbevolen informatieve artikelen over kattenArtikel: Katten eenmaal daags voeren 
Door meerdere professionals wordt uitgelegd wat de effecten op gedrag, welzijn en gezondheid zijn van één portie voeding per dag.

 

aanbevolen informatieve artikelen over kattenArtikel: Mijn kat is geobsedeerd door eten
We leggen je uit waarom zodat je je kat leert begrijpen en daarnaast geven we mogelijke oplossingen waardoor er weer rust ontstaat.

 

Referenties

 

  1. https://nl.wikipedia.org/wiki/Taurine (geraadpleegd op 29 maart 2024)
  2. Hayes KC, Carey RE, Schmidt SY. Retinal degeneration associated with taurine deficiency in the cat. Science. 1975;188(4191):949-951.
  3. Knopf K, Sturman JA, Armstrong M, Hayes KC. Taurine: an essential nutrient for the cat. The Journal of Nutrition. 1978 May. 108 (5): 773–778.
  4. Heyes KC. Nutritional problems in cats: taurine deficiency and vitamin A excess. 1982 Jan. Can. vet. J. 23:2-5
  5. Hayes KC, Trautwein EA. Taurine deficiency syndrome in cats. Vet Clin North Am Small Anim Pract. 1989 May;19(3):403-13.
  6. Barnett KC, Burger IH. Taurine deficiency retinopathy in the cat. J Small Anim Pract. 1980 Oct;21(10):521-34.
  7. Novotny MJ, Hogan PM, Paley DM, Adams HR. Systolic and diastolic dysfunction on the left ventricle induced by dietary taurine deficiency in cats. Am J Physhiol. 1991 Jul;261(1 Pt 2):H121-7
  8. Novotny MJ, Hogan PM, Flannigan G. Echocardiographic evidence for myocardial failure induced by taurine deficiency in domestic cats. Can. J. Vet. res. 1994; 58:6-12
  9. Pion PD, Kittleson MD, Rogers QR, Morris JG. Myocardial failure in cats associated with low plasma taurine: a reversible cardiomyopathy. Science. 1987;237(4813):764-768.
  10. Pion PD, Kittleson MD, Thomas WP, Delellis LA, Rogers QR. Response of cats with dilated cardiomyopathy to taurine supplementation. J Am Vet Med Assoc. 1992 Jul 15;201(2):275-84.
  11. Sturman JA. Nutritional taurine and central nervous system development. Ann N Y Acad Sci. 1986:477:196-213
  12. Gaull GE, Rassin DK. Taurine in development and nutrition. Ciba Found Symp. 1979;(72):271-88
  13. Roysommuti S, Wyss JM. The effects of taurine exposure on the brain and neurological disorders. Book: bioactive nutraceuticals and dietary supplements in neurological and brain disease – Prevention and therapy. 2015; 207-213
  14. Sturman JA. Taurine in development. The Journal of nutrition. 1988 Oct; 118 (10);1169-1176
  15. Verstegen J, Dhaliwal G, Verstegen-Onclin K. Canine and feline pregancy loss due to viral and non-infectious causes: A review. Theriogenology. 2008 Aug; 70(3):304-319
  16. Spitze AR, Wong DL, Rogers QR, Fascetti AJ. Taurine concentrations in animal feed ingredients; cooking influences taurine content. J Anim Physiol Anim Nutr (Berl). 2003 Aug; 87(7-8):251-62
  17. https://web.archive.org/web/20150529172000/http://maxshouse.com/nutrition/aafco_cat_food_nutrient_profiles.htm (Geraadpleegd op 29 maart 2024)
  18. Burger IH, Barnett KC. The taurine requirement of the adult cat. Journal of Small Animal Practice. 1982.23(9)